Hoe emoticons mensen met autisme kunnen helpen
Dagelijks gebruiken honderden miljoenen mensen emoticons (emoji’s) om uit te drukken hoe ze zich voelen, denk maar aan alle gevoelens die we zien passeren op Facebook, Instagram, in persoonlijke mails… Emoticons geven een emotie weer door middel van een afbeelding, een teken of een combinatie van lees- en lettertekens. M.a.w. ze zijn een hulp bij het weergeven of interpreteren van gevoelens en communiceren in het algemeen.
Emoticons (emoji’s) als hulpmiddel voor mensen met autisme
Als er één iets is waar heel wat mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) mee kampen, dan is het wel met het “lezen” van gevoelens. Voor hen is het niet altijd duidelijk welk gevoel er achter een bepaalde gelaatsuitdrukking schuilgaat. Ze hebben soms het raden naar hoe iemand zich voelt en handelen bijgevolg ook niet altijd even adequaat.
Soms kunnen ze ook niet communiceren hoe ze zichzelf voelen. Dan kan een duidingskaart of pictogrammenboekje helpen.
Emoticons (emoji’s) helpen mensen met autisme aangeven hoe ze zichzelf voelen
Mensen met autisme, zeker diegenen die een zwaardere vorm van autisme hebben, kunnen niet altijd aangeven hoe ze zich voelen. Ze weten wel - maar niet altijd - dat ze zich goed, verdrietig, blij, … voelen, maar kunnen dit niet in woorden uiten.
En hier is waar emoticons ter hulp schieten. Samen met hun coach of therapeut kunnen mensen met autisme immers gaan oefenen op het gebruik van emoticons om aan te geven wat er in hun omgaat.
In functie van de leeftijd van het kind of de emotionele leeftijd van een volwassene, kan er gestart worden met de 3 meest eenvoudige emoticons, namelijk: een blij gezichtje, een neutraal gezichtje of een verdrietig gezichtje.
Daar kunnen nadien extra emoticons aan toegevoegd worden, zoals: verward, huilend, hardop lachen (dus zeer blij), cool, enz.
Psychologen hebben echter vaak de neiging te starten vanuit de 4 b’s, ook wel de basisemoties genoemd, namelijk:
Blij
Bang (angst)
Boos
Bedroefd (verdrietig)
Hieruit kunnen nadien meer genuanceerde gevoelens afgeleid worden. Laat ons even een voorbeeld geven:
Stel je bent bang. Maar hoe bang ben je dan echt?
Ben je gewoon alert?
Voel je je bezorgd?
Word je enige onrust gewaar?
Ben je “een beetje” bang?
Slaat de angst jou om het hart?
Heb je schrik de controle te verliezen?
Ben je compleet in paniek?
Zoals je merkt gaat deze nuancering ver, soms té ver in eerste instantie voor iemand met autisme. Het is voor hen niet altijd een even eenvoudig uitgangspunt, gewoon omdat ze niet goed kunnen definiëren wat ze juist aanvoelen en onder welke basisemotie dit dan valt.
Als jij/jouw kind het moeilijk hebt/heeft met het uiten van emoties, kan er een pictogrammenboekje met emoticons gemaakt worden, afgestemd op de noden van de persoon met autisme. Het pictogrammenboekje helpt jou/jouw kind communiceren.
Het is dus niet alleen een hulpmiddel voor jezelf, maar tevens een hulpmiddel voor alle mensen met wie je in aanraking komt. Jij/jouw kind geeft aan hoe je je/hij of zij zich voelt. Anderen kunnen dan met die gevoelens rekening houden. Maar omgekeerd werkt het ook. Anderen kunnen ook aangeven hoe zij zich voelen, waardoor de persoon met autisme beter begrijpt wat er in iemand omgaat.
Leuk wist-je-datje over emoticons (emoji’s)
Reeds in 1841 publiceerde de lithograaf en uitvinder Marcellin Jobard een artikel waarin hij gebruikmaakt van het ironieteken. In 1842 beschrijft hij het gebruik van tekens om emoties in teksten over te brengen. (Bron: Wikipedia)
Verticale typografische tekens werden al op 30 maart 1881 gepubliceerd in een artikel in het Amerikaanse satirisch blad Puck. (Bron: Wikipedia)
Zoals je merkt, zijn emoticons dus helemaal niet uitgevonden in de jaren 2000, maar wel meer dan een eeuw geleden.
World emoji day
Jaarlijks wordt op 17 juli “World emoji day” ofwel “Wereld emoji dag” gevierd.
Ze hebben zelfs een eigen webpagina die je hier kan vinden. Hoe cool is dat?
Emoji groetjes,
Karine